[ Pobierz całość w formacie PDF ]
tatuaż w formie małego serduszka pod lewym okiem, który informuje wtajemniczonych, że
mają do czynienia z mącicielem (ale nie zdradzają, jakiego szczebla jest to przywódca). Na fot.
10 przedstawiono tego rodzaju tatuaż. Tatuaż ten ma jedynie charakter informacyjny i nie jest
obwarowany normami grypserskimi, w związku z czym częste są przypadki nadużywania go
przez ludzi, którzy wprawdzie nie zajmują żadnego stanowiska w hierarchii, ale mają ambicję,
aby uchodzić za mącicieli. Wybory przywódców nie odbywają się w drodze demokratycznego
głosowania. Przywódcą zostaje najczęściej ten człowiek, który cieszy się największym
autorytetem wśród członków grupy. Jeśli jednak nie jest oczywiste, kto posiada taki autorytet, to
przywódcą bez wyborów zostaje ten kandydat, który spełnia najlepiej wymogi stawiane
funkcji przywódcy przez grypserskie zasady. Jest to więc raczej rodzaj eliminacji niż elekcji.
Często zdarza się, że przywódcą grupy zostaje po prostu ten człowiek, którego wskaże poprzedni
przywódca. Na podstawie doświadczenia można stwierdzić, że wskazuje on przeważnie
właściwego kandydata, to jest takiego, który spełnia najlepiej kryteria eliminacyjne. Do
wskazania następcy dochodzi wtedy, gdy przywódca opuszcza więzienie (w wyniku np.
przeniesienia przez administrację lub sąd do innego zakładu karnego, ucieczki, zwolnienia z
odbywania kary lub jej zakończenia). W takich przypadkach konsultuje on przeważnie swoją
decyzję z mącicielami. Czasem, choć bardzo rzadko, pojawia się potrzeba zmiany przywódcy z
powodu degradacji poprzednika (np. przez posłanie do dołu, schowanie do wora). Bywają nawet
przypadki, że do degradacji przywódcy przez organizację dochodzi w wyniku operacyjnej intrygi
funkcjonariuszy. Nie zdarza się raczej, aby ktoś sam zrezygnował z pełnienia funkcji przywódcy
można się domyślać, że trudno zdecydować się na rezygnację z profitów i splendoru, które w
oczywisty sposób wiążą się z tą rolą. Wspomniane wymogi kwalifikujące do spełniania funkcji
przywódcy zostały określone w zasadach grypserskich następująco:
1. Długi staż więzienny; chodzi zarówno o liczbę lat spędzonych za kratami w całej przestępczej
karierze, jak i liczbę lat zasądzonych aktualnie; wyżej ceniony jest okres już odbytej części tej
kary, niż części pozostałej do odbycia. Jest to kryterium wymierne w konkretnych liczbach im
wyższa jest suma tych lat, tym większe szanse kandydata na funkcję przywódcy. Z punktu
widzenia interesów grupy grypserskiej jest to kryterium uzasadnione. Duże doświadczenie w
realiach więziennych jest bowiem niezbędne do prawidłowego pokierowania grupą, gdyż z jednej
strony pozwala przywódcy na wykorzystywanie słabości systemu penitencjarnego (luk w
przepisach czy chwilowego nawet obniżenia czujności funkcjonariuszy) do realizacji celów
grupy, a z drugiej strony pozwala mu unikać brawury i nadmiernego narażania członków grupy
na represje.
2. Sława przestępcza. Przywódcami organizacji grypserskiej w więzieniu zostają najczęściej
szeroko znane na wolności osobistości świata przestępczego. Ich dokonania i sława są
dostateczną rekomendacją do pełnienia funkcji przywódcy, choć nie przesądzają one o jej
powierzeniu. Pewną namiastką przestępczej sławy jest dokonanie głośnego wyczynu chodzi tu
o przestępstwa opisywane i komentowane w środkach masowego przekazu.
3. Ponadprzeciętna siła i sprawność fizyczna. Od przywódcy podkultury wymaga się, aby
autorytet swój mógł w razie potrzeby poprzeć siłą. W zwycięskich bójkach prezentuje on swoją
odwagę, nieustępliwość, spryt i fizyczną przewagę nad przeciwnikiem, a także możliwość
bezpośredniego wymuszenia na nim swojej woli. Poprzez wzbudzanie respektu i strachu zyskuje
on w grupie posłuszeństwo i szacunek.
W tym punkcie podkultura więzienna wyraznie odróżnia się od wielu innych podkultur, np. grup
zorganizowanej przestępczości na wolności. Uzbrojone i bezwzględne gangi przestępcze są
obecnie często kierowane przez ludzi w białych kołnierzykach , którzy nie narażają się nigdy na
niebezpieczeństwo w bezpośrednich starciach. W grupie uczestników podkultury więziennej
przypuszczalnie nie mieliby oni szansy na funkcję przywódcy.
4. Twardość i nieugiętość wobec funkcjonariuszy służby więziennej i policji. Przywódca grupy
musi legitymować się zawadiacką sławą: ucieczkami z więzień i utarczkami z funkcjonariuszami,
odważnym przeciwstawianiem się im w bezpośrednich konfliktach, niezałamywaniem się w
śledztwie i pod wpływem represji. Nade wszystko musi on mieć niepodważalną żadnymi
wątpliwościami opinię człowieka, który nigdy niczego nie zakablował.
5. Zasługi dla podkultury w łamaniu przepisów regulaminowych. Przywódcę musi cechować
jednoznacznie wroga i nieprzejednana postawa wobec rygorów więzienia, wobec resocjalizacji,
postanowień władz i obowiązującego w zakładzie porządku. Zasługi na tym polu widoczne są
w postaci kar dyscyplinarnych. Przywódca powinien być weteranem cel i oddziałów karnych,
mieć za sobą najsurowsze represje regulaminowe i być na nie całkowicie uodpornionym.
Namacalnym efektem takiej postawy w warunkach więziennych jest duży plik wniosków o
ukaranie ( raportów ) znajdujących się w aktach osobowych więznia.
Dla personelu takie akta są podstawą do negatywnej oceny więznia, natomiast dla grupy
podkulturowej wyznacznikiem uznania i chluby. Są przecież trwałym materialnym dowodem
dokonań ważnych dla ideologii podkultury, ale ulotnych, pozostających jedynie w pamięci
świadków i współuczestników.
Przykładowo można wymienić niektóre takie dokonania: inspirujący udział w buntach i
zbiorowych protestach, aktywność w bójkach, aktach sabotażu i przemycie. Pobicia i zgwałcenia,
wymuszenia i szantaże, oszustwa i manipulacje stosowane wobec współwięzniów to dalsze
przykłady zasług i zarazem kryteriów kwalifikujących do pełnienia funkcji przywódcy.
Wykrywanie kapusiów i cweli, przeciwdziałanie intrygom i manipulacjom funkcjonariuszy,
rozwijanie odporności własnej i otoczenia na prowokację, szykany i zastraszanie przez
administrację, zapobieganie destabilizacji integracji grupowej, przewidywanie niebezpieczeństw
grożących grupie od wewnątrz i od zewnątrz oraz zapobieganie im albo zwalczanie ich skutków
oto czego oczekuje grupa od swoich liderów. Gwarancją sprostania tym oczekiwaniom przez
[ Pobierz całość w formacie PDF ]